Củ Chi ơi!
“ Là dân Củ Chi diệt thù ta cứ đi, băng qua lửa đạn hiểm nguy ta ngại gì, là quê hương thành đồng ta chống Mỹ, đất lửa hoa hồng là đất anh hùng Củ Chi…” dư âm một đoạn bài hát của gần bốn mươi năm trước như vọng về. ( vô cùng xin lỗi tác giả bài hát mà cả cái tựa mình cũng quên, và lời bài hát không hiểu có sai không nữa !) Trong khi đang nghe chú Nguyễn Minh Triết ( nguyên Chủ tịch nước) tâm sự về việc vận động xây nhà cho chú Nguyễn Văn Khích, đồng đội một thời.
Mấy ngày trước, anh Giáo Hóa ( Ban Tuyên Huấn Hội Cựu Tnxp ) gọi mình thay anh đi lấy tin bàn giao nhà ở Củ Chi, mình ừ cái rụp ! có dịp về quê của mình đây và được học hỏi thêm cho việc viết lách.
Sáng ghé siêu thị lấy quà xong là xuất phát, chị Đoàn thị Thanh Xuân (Chủ tịch Hội Cựu TNXP Thành phố) chị Nguyễn Thị Kim Điểu ( Ban Chính sách ) và mình cứ trông cho đừng kẹt xe để lên cho sớm. Quốc lộ 22 có lạ gì với mình đâu mà sao bây giờ lòng cứ thấy nao nao. Mỗi lần đi dự lễ bàn giao nhà cho đồng đội, là mỗi lần mình cứ luôn có cảm giác đó, nó như một niềm hạnh phúc , và có mâu thuẫn không, khi trong đó còn có cả sự khắc khoải vì quá ít những ngôi nhà – mình ước mỗi tháng một…căn !( thì cứ…mơ đi!).
Xe chạy ngang xóm Huế, mình cố nhìn lại con đường mấy chục năm trước đơn vị mình đóng quân, khẽ nói: “Chào ! ta về rồi nè”. (Ngộ là đó giờ về quê biết bao lần, ngang qua nơi này biết bao phen mà chớ hề có cảm xúc này, hôm nay lại bùi ngùi).
Qua cầu Vượt Củ Chi, chạy vô Ủy ban xã Thái Mỹ, có một anh chờ sẵn và dẫn đường; mình ngỡ ngàng trước một vùng quê, có khác gì ở thành phố đâu ! đường tráng nhựa, nhà cửa “huỳnh thừ” ý nói rộng lớn, bề thế ( là mình bắt chước má hay có so sánh những ngôi nhà đẹp đẽ, khang trang ấy mà !) quẹo trái, quẹo phải, trời ! nếu không có người dẫn đường, đố kiếm ra đúng địa chỉ: ấp Bình Hạ Đông, xã Thái Mỹ, Củ Chi. Từ xa đã thấy sau khoảng đất rộng có rất đông người, tới nơi rồi. Tài xế cho xe dừng ở ngoài, Chị Năm đi trước, chị Điểu và mình khệ nệ ôm quà vào, đi ngang một khu nghĩa địa, không phải! trên đây gọi là đồng mả, mới vào tới nhà anh Khích. Ấn tượng với mình là một ụ rơm thật cao (hổng biết dùng từ này đúng không ta !) thật to trước nhà , lạ một điều là về đây hơi thở có vẻ nhẹ nhàng, khang khác, có mùi thanh thanh của cỏ, có mùi ngai ngái của…phân bò, nói chung là ở quê mới có, ừ ! mùi của Quê, vậy đi .
Mình bị “ sốc” khi biết có chú Nguyễn Minh Triết về dự, và qua buổi nói chuyện mình biết rằng Chú Khích xưa cùng là đồng đội với chú Triết và chú Bùi Xuân Khu ( người tài trợ xây nhà, nguyên là Thứ trưởng Bộ Công Thương), chú Triết nói và mình tâm đắc nhất câu này “…đây là một sự đền ơn rất nhỏ bé so với những cống hiến của anh Khích …’’ .
Bất ngờ, mình gặp lại một đứa em xưa chung đơn vị Trường Thanh Niên Xây Dựng Cuộc Sống Mới ( sau này là các Trường GDLĐ- GQVL thuộc Lực Lượng TNXP thành phố ) tên Bích Ngọc, chồng em Võ Phương Chi hiện cũng trong BCH Hội Cựu Tnxp Huyện Củ Chi, hôm nay bận nên em đi thế, và bất ngờ hơn là “phát hiện” ra một anh bà con bên ngoại cũng trong Hội Cựu TNXP Củ Chi, anh Nguyễn Văn Sành, hai anh em ôm chầm nhau xém…khóc ! ( anh ở Cây Bài ) .
Trong lời phát biểu của chú Bùi Xuân Khu, mình thấy ấm áp một tình cảm thân thương mà chỉ ai cùng chung màu áo, cùng chung chiến hào mới hiểu, mới cảm thông. Và anh Khích, (Ủa! sao mình gọi bằng “anh” gọn xớt vậy ta?) lúc nói lời cám ơn đã không kềm sự xúc động, một người dạn dầy chiến trận, bản lĩnh, mạnh mẽ là anh, vậy mà khi đối diện với những Nghĩa Tình thì tất cả như chùng hẳn xuống, mình thấy mắt anh long lanh nước !
Những món quà của mọi người, những cái bắt tay, những lời chúc an cư lạc nghiệp cứ “tới tấp” đến với anh, chị. Cậu con trai cứ lóng nga lóng ngóng, mời các cô, chú tham quan nhà. Ngôi nhà hơn 60m2 như reo vui khi đón chào tất cả, mình thấy có sẵn một dãy chuồng heo, một dãy chuồng gà, có một quả trứng nằm “cô độc”, gà mẹ chắc ra đồng nạp năng lượng !
Chủ nhà mời dùng cơm, có canh chua, có bánh tráng cuốn, có gà nướng sả, gió đồng mát rượi, ai cũng nhiệt tình, rượu đế Củ Chi làm má ai ửng đỏ (chà ! tức cảnh sinh thơ đây) mình thấy đau điếng ngay mỏ ác, nhìn lên là anh đang ký đầu mình nói: “dùng thiệt tình nghe em” ( chắc anh trả thù mình, lúc nãy mình cứ hành ảnh: “Anh ới! cười lên cho em chụp hình làm Bản tin, anh ơi! Tấm này hổng được tại anh nhắm tịt mắt lại rồi, anh ! sao anh ngó nghiêng, cái hình xấu hoắc v.v..” Đùa thôi, anh xem mình như những cô em gái tnxp bé nhỏ ngày xưa.
Có chuyện thú vị là mình gặp một CTV Bản tin, anh Nguyễn Văn Ninh (Củ Chi) từng xuất hiện trên Bản Tin Ll.TNXP.
Đúng là ra ngõ gặp Người Quen, thích thật!
Chuyến đi này sẽ làm mình nhớ mãi ! dự nhiều lễ bàn giao Nhà Tình Nghĩa, nhưng sao Ngôi Nhà này đặc biệt quá, có ai giải thích dùm mình với!
Sẽ vô cùng thiếu sót nếu không nhắc đến anh Hà Huy Quốc ( Chủ tịch Hội Cựu Tnxp Củ Chi) anh Bùi Văn Luyến (Bí thư Xã Thái Mỹ) chị Dương Thị Thâu ( Phó Chủ tịch xã) anh Lê Hữu Vị ( Bí thư ấp Bình Hạ Đông) em Trần thị Hồng Cẩm ( cán bộ TBXH xã , mình nói với em , tên chị ngược với tên em : Cẩm Hồng) và còn nhiều lắm những đóng góp, vận động để cho ngôi nhà hoàn tất. Thái Mỹ hôm ấy rộn ràng tiếng cười của các anh chị Cựu tnxp, và mình biết chắc chắn sẽ còn nhiều, nhiều căn nhà như thế sẽ hiện diện trên vùng đất oanh liệt này.
Trên chuyến xe trở về thành phố có một “bà già” cứ lẩm nhẩm bài hát mà mấy mươi năm trước, bên đống lửa trại bập bùng cùng đồng đội hát vang: “Là dân Củ Chi …là đất anh hùng Củ Chi ..’’ .
Xin hẹn lần sau, sẽ trở lại với trọn vẹn bài hát .
Củ Chi ơi! Hãy giữ dùm ta nỗi nhớ !
Mình sẽ ghi vào Nhật Ký Thanh Niên Xung Phong “…ngày 9/1/20… trong chuyến đi dự lễ bàn giao “Nhà tình nghĩa” mình đã gặp…’’
Tác giả: Cẩm Hồng
